Elazığ Depremi Ön Değerlendirme Raporu
Bursa Teknik Üniversitesi Rektörlüğü tarafından görevlendirilen Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürü ve İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Beyhan Bayhan ve Arş. Gör. Ahmet Münir Özdemir, Elazığ’da depremin Merkez üssü Sivrice ilçesi ve çevresinde, Mustafapaşa, Sürsürü ve Abdullahpaşa mahallelerinde teknik incelemelerde bulundu.
Yapılan incelemeler sonucu ortaya çıkan bilimsel rapor depremin yıkıcı etkilerini bir kez daha gözler önüne serdi. Prof. Dr. Bayhan’ın hazırladığı rapora göre 24 Ocak 2020 Cuma günü 20:55 yerel saati ile farklı kaynaklara göre 6,5 – 6,8 moment büyüklüğü aralığında bir deprem meydana gelmiş ve deprem, ülkemizde ve komşu ülkelerde de (Ermenistan, Suriye, Gürcistan) hissedilmiş, meydana gelen deprem ile birlikte depremin merkez üssüne en yakın yerleşim yeri olan Çevrimtaş köyünde ağır hasar meydana gelmiş; sayıları 70’i geçen betonarme, yığma ve kerpiç ev göçmüştür. İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayhan, raporunda eski tip betonarme yapıların 1975 Deprem Yönetmeliğinin hükümlerini bile sağlamadığını, betonarme elemanlarda etriye sıklaştırmasının gerçekleştirilmediğini belirterek; etriye aralıklarının 20 cm.’den fazla olduğunu ve etriye uçlarının 90 derece şeklinde büküldüğünü tespit ettiklerini ekledi. Prof. Bayhan tespitleriyle ilgili açıklamasında; “Göçen binalar dışında hafif ve orta hasarlı binalarda eksenel yüke bağlı hasar olmadığı, betonun yerleştirilmesi işleminde işçiliğin özensiz olduğu, boyuna donatının ve etriyenin durumundan anlaşılmaktadır. Betonda kullanılan agreganın dere çakılları ile benzerlik gösterdiği ve boyutlarının 3 cm.’yi geçtiği tespit edilmiş ve donatılarda ileri seviyede korozyon hasarının bulunduğu gözlenmiştir. Deprem sırasında kaydedilen en büyük ivme değeri (Merkez üssüne en yakın istasyon olan Sivrice – 2308 istasyonundaki en büyük ham yer ivmesi 0.298 g’dir) Deprem Yönetmeliğinde belirtilen mevcut tasarım depreminin öngördüğü yer ivmesinin (0.665g) yaklaşık yarı büyüklüğündedir. Bu bağlamda betonarme yapılarda görülen hasarın yönetmeliğe uygun olmayan ve kalitesiz imalata bağlı olduğu düşünülmektedir. Sismik izolasyonlu olarak inşa edilen Elâzığ Fethi Sekin Şehir Hastanesi binası hasar almadan faaliyetine devam etmiştir.” ifadelerini kullandı.